سپراتور روغن و هوا چیست؟
سپراتور روغن و هوا یکی از اجزای حیاتی در
کمپرسورهای هوا است که وظیفه آن جداسازی روغن روانکاری از هوای فشرده می‌باشد. این قطعه به همراه فیلتر هوا و فیلتر روغن، سه فیلتر اصلی کمپرسور را تشکیل می‌دهد. سپراتور روغن و هوا پس از واحد هواساز نصب می‌شود و کیفیت هوای فشرده خروجی را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد.
سپراتور شامل سه بخش اصلی است:
1. مخزن سپراتور:
محفظه‌ای استوانه‌ای که تحمل فشار بالا را دارد و مرحله نخست جداسازی در آن صورت می‌گیرد.
2. المان سپراتور:
فیلتر داخلی متشکل از لایه‌های الیاف شیشه‌ای فوق‌العاده ریز، یک لایه نگهدارنده فلزی و صفحه ته‌نشینی ثقلی.
3. سیستم بازگشت روغن:
لوله‌هایی برای بازگرداندن روغن جداشده به سیستم روانکاری کمپرسور.
سپراتور روغن و هوا چه کاری انجام می‌دهد؟
سپراتور روغن و هوا با حذف روغن از
هوای فشرده، عملکرد ایمن و کارآمد کمپرسور و تجهیزات متصل به آن را تضمین می‌کند. روانکار (روغن یا آب) برای کاهش اصطکاک، روانکاری یاتاقان‌ها و جذب حرارت ضروری است، اما در فرآیند کاری کمپرسور با هوا مخلوط می‌شود...
سپراتور روغن و هوا چگونه کار می‌کند؟
عملکرد این قطعه بر اساس چهار اصل علمی ساده است:
1. جداسازی گریز از مرکز (Centrifugal Separation):
هوای آلوده به مه روغن با فشار بالا و به‌صورت مماس وارد مخزن
سپراتور می‌شود و در آن شروع به چرخش می‌کند. به‌دلیل جرم و چگالی بالاتر روغن نسبت به هوا، ذرات روغن تحت تأثیر نیروی گریز از مرکز از جریان جدا شده و به دیواره برخورد کرده و به سمت پایین حرکت می‌کنند. روغن جداشده از طریق لوله‌های خروجی به افترکولر فرستاده شده و پس از خنک شدن، دوباره وارد سیستم روانکاری می‌شود.
2. جداسازی برخوردی (Collision Separation):
هوای نیمه‌تصفیه‌شده وارد المان سپراتور می‌شود. فیلتر داخلی دارای لایه‌هایی از الیاف شیشه‌ای ریز است که با برخورد به آن، ذرات روغن به قطرات بزرگ‌تری تبدیل می‌شوند. این قطرات بر دیواره توری فلزی سر می‌خورند و در پایین المان ته‌نشین می‌شوند. سپس از طریق لوله بازگشت روغن به واحد هوا بازمی‌گردند.
3. ته‌نشینی ثقلی (Gravity Sedimentation):
روغن و هوا به دلیل اختلاف چگالی، از یکدیگر جدا می‌شوند. این اصل معمولاً همراه با دو روش بالا به‌کار می‌رود تا جداسازی به‌صورت کامل انجام شود.
4. گردش مجدد روغن (Oil Return Circulation):
روغن جمع‌شده در کف مخزن یا المان سپراتور تحت فشار داخلی به سیستم روغن‌کاری کمپرسور بازمی‌گردد تا دوباره در فرایند روانکاری مورد استفاده قرار گیرد.
ویژگی‌ها و اجزای جانبی سپراتور روغن و هوا
شیر اطمینان:
در صورت افزایش فشار بیش از ۱.۱ برابر مقدار تنظیم‌شده، به‌صورت خودکار هوا را تخلیه می‌کند.
گیج فشار:
جهت مانیتور فشار داخلی سپراتور.
شیر تخلیه:
برای تخلیه آب و ذرات ته‌نشین‌شده در کف سپراتور.
نشانگر سطح روغن:
سطح بهینه روانکار را نمایش می‌دهد.
لوله تخلیه روغن و لوله بازگشت روغن:
یکی روغن را به افترکولر می‌فرستد و دیگری به مدار روانکاری بازمی‌گرداند.
هشدار: هر سپراتور باید دارای پلاک مشخصات، محدوده فشار مجاز و شماره گواهینامه باشد. استفاده از سپراتورهای بدون استاندارد خطرناک است.
نحوه تعویض المان سپراتور روغن و هوا
المان سپراتور پس از مدتی استفاده دچار گرفتگی، ایجاد مقاومت، تشکیل دوده و لجن روغنی می‌شود. این المان باید:
در صورت رسیدن افت فشار به ۰.۰۸ تا ۰.۱ مگاپاسکال
یا پس از ۲۰۰۰ ساعت کاری (در شرایط سخت زودتر) تعویض شود.
مراحل تعویض:
1. خاموش‌کردن کمپرسور و قطع برق
2. باز کردن شیر تخلیه برای آزادسازی کامل فشار
3. جدا کردن لوله‌ها از درپوش سپراتور
4. باز کردن پیچ‌های درپوش و برداشتن آن
5. خارج کردن المان قدیمی و جایگزینی با المان جدید
6. نصب مجدد درپوش و لوله‌ها
7. راه‌اندازی کمپرسور و بررسی نشتی روغن یا هوا
نکات ویژه:
فاصله لوله بازگشت روغن تا کف المان: ۲ تا ۳ میلی‌متر
از باقی‌ماندن پد کاغذی المان قبلی جلوگیری شود
هیچ جسم خارجی وارد مخزن نشود
نحوه تعویض کل سپراتور روغن و هوا
در این روش نیازی به باز کردن درپوش نیست:
پیچ‌های بالا و پایین را باز کنید
لوله‌ها را جدا کرده و سپراتور قدیمی را خارج نمایید
سپراتور جدید را نصب کنید
نکته مهم: قبل از نصب، روغن روانکاری کمپرسور را تخلیه کرده و پس از نصب، روغن تازه به سیستم اضافه شود.
نحوه استفاده صحیح از سپراتور روغن و هوا
هنگام کارکرد کمپرسور در حالت بار کامل، اهرم شیر اطمینان را به‌آرامی بکشید. اگر هوا خارج شود، عملکرد آن نرمال است.
باز کردن منظم شیر تخلیه:
برای خارج کردن آب و آلودگی‌ها
کنترل منظم سطح روغن:
سطح باید در وسط دو درجه نشانگر باشد
اگر زیاد باشد:
مصرف انرژی افزایش یافته و به سپراتور فشار وارد می‌شود
اگر کم باشد:
روانکاری ناقص و خطرات ایمنی پیش خواهد آمد
با توجه به اینکه سپراتور روغن و هوا یکی از اجزای کلیدی برای تضمین عملکرد پایدار، ایمن و بهینه‌ی کمپرسورهای هواست، نگهداری منظم و استفاده صحیح از آن، تأثیر مستقیمی بر طول عمر تجهیزات و هزینه‌های عملیاتی خواهد داشت.
با انتخاب قطعات استاندارد و نگهداری اصولی، عملکرد کمپرسور خود را بهینه کرده و از هزینه‌های پنهان جلوگیری کنید.
✅ مشاوره تخصصی
✅ تامین قطعات اصلی
✅ خدمات نگهداری و تعویض فیلترها
📞 همین حالا با ما تماس بگیرید:
026-3266 🌐 یا به سایت ما سر بزنید:
www.havarad.com 
